Eskiden mekanik sayaçlar ile personelin belirli aralıklarla sayacı kontrol ederek yaptıkları elektrik ölçüm işlemleri, gelişen teknoloji ile birlikte uzaktan okumayı mümkün hale getiren dijital elektrik sayaçlarına geçişle daha güvenli ve kolay hale gelmiştir. Yeni düzenlemelerle birlikte hayatımıza giren dijital sayaçlar enerji ölçümü ve faturalandırma işlemleri için yaygın kullanılmakta ve her geçen gün mekanik sayaçların yerini almaktadır.
Dijital elektrik sayacı nedir?
Elektrik sayaçları, belirli bir zaman diliminde kullanılan elektrik enerjisinin miktarını ölçmeye yarayan cihazlardır. Sayacınız bağlantı gücü kW cinsinden ölçülürken, harcanan elektrik enerjisi kilovat saat (kWh) olarak ölçülmektedir. Elektrik şirketleri müşterilerinin elektrik tüketimini sayaçlar vasıtasıyla kayıt altına alarak faturalandırma yapmaktadırlar.
Eski yıllarda bu işlemler mekanik sayaçlar vasıtasıyla yapılmakta ve sayacı okumak üzere uzman personel sayaçlarımızı ziyaret etmekteydi. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte sayaçlar da dijital hale gelmeye başladı ve bu sayede tüketim ölçümü ve faturalandırma işlemi de daha pratik ve güvenilir hale geldi. “Akıllı Sayaç” adıyla da bilinen yeni nesil dijital sayaçlarda tüketim dijital bir ekran üzerinden takip edilmekte, bilgiler kayıt edilebilmekte ve tek merkezde toplanabilmektedir. Bunun yanı sıra dijital sayaçlar sayesinde tüketimi farklı zaman dilimlerine göre ölçmek ve kaydetmek mümkün olabilmektedir.
Sanılanın aksine dijital sayaçlar mekanik olanlara göre birçok açıdan daha avantajlı ve güvenlidir. Okumalar uzaktan ve tek merkezden yapılabildiği için personel kaynaklı okuma hataları ve fatura dönemlerinde uzama gibi düzensizlikler ortadan kalkar.
Dijital elektrik sayacı türleri nelerdir?
Dijital elektrik sayaçları zaman ölçümlerine göre monofaze (tek fazlı) ve trifaze (üç fazlı) sayaçlar olmak üzere ikiye ayrılır ve kullanım ihtiyacına göre seçilir. Sanayide makinalar genelde üç fazlı çalıştığı ve buna bağlı olarak enerji tüketimi üç fazlı olarak gerçekleştiğinden trifaze sayaçlar tercih edilir.
Evler ve ofisler için ise tek fazlı tüketim yaygın olduğundan monofaze sayaçlar kullanılır. Ev tipi dijatal sayaçlar, zaman dilimlerini ayrıca ölçebildiğinden isteğe bağlı olarak üç zamanlı enerji tarifesi uygulanabilir.
Dijital elektrik sayaçları üzerindeki bilgiler ne anlama geliyor?
Dijital elektrik sayacınızı incelediğinizde farklı kodlar veya sembollerle belirtilen ölçüm satırları görürsünüz. Bu satırlar sırayla değişir ve farklı değerler gösterir. İlk bakışta bu göstergeler anlaşılmaz ve karışık gelebilir ancak bunların her biri farklı ölçümleri ayrıca görebilmenizi sağlar ve aslında okuması oldukça kolaydır.
- Dijital elektrik sayacındaki göstergeler
- – T : Toplam tüketimi kWh cinsinden ifade eder.
- – T1 : Gündüz tüketimini kWh cinsinden ifade eder.
- – T2 : Puant (akşam) tüketimini kWh cinsinden ifade eder.
- – T3: Gece tüketimini kWh cinsinden ifade eder.
- – T4 : TEDAŞ tarafından şu anda kullanılmamaktadır ve faturalara yansımaz. Yedek olarak fabrika çıkışında programlanmıştır. Tarife değişimleri veya dördüncü bir tarifenin uygulanması halinde, sayaç yerinden sökülmeden tekrar ayarlanma imkânı verir.
- – P : Demand ifade eder. Demand herhangi bir anda çekilen en fazla enerjiyi bilmenizi sağlar.
Sayaçların okuması nasıl yapılıyor?
Elektrik sayaçları ile ilgili işlemleri kim yapar?
Elektrik sayaçları ile ilgili işlemler elektrik dağıtım şirketlerinin sorumluluğundadır. 30 Mart 2013 tarihinde Resmi Gazete’de yayınlanan Elektrik Piyasası Kanunu uyarınca elektrik dağıtım şirketleri tüm altyapı elektrik bağlama, kesme gibi işlemlerden sorumlu oldukları gibi elektrik sayaçları takma, sökme, değiştirme ve okunma gibi işlemleri gerçekleştirirler.
Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS) nedir?
Otomatik Sayaç Okuma Sistemi (OSOS), elektrik sayaç verilerinin uzaktan ve otomatik olarak okunabilmesini sağlayan bir sistemdir. Bu sistem ile tüketim verileri merkezi bir sistemde toplanır. Burada veriler doğrulanır, eksik veriler tamamlanır, kaydedilir ve fatura oluşturulmak üzere ilgili elektrik tedarikçisine iletilir.
OSOS’un avantajıOtomatik Sayaç Okuma Sistemi sayesinde sayaç okuma memurlarının sayaçları tek tek ziyaret etmesine gerek olmadan, insan kaynaklı hatalar ve gecikmeler ortadan kaldırılarak güvenli okuma sağlanır, veriler sistemde kaydedilir ve en hızlı şekilde gereken yere ulaştırılır.
Fatura nasıl hazırlanır?
Elektrik sayacınızdan yapılan ölçümler dağıtım şirketi tarafından abonenin hizmet aldığı elektrik tedarikçisine iletilir ve tedarikçi şirket tarife grubuna göre tüketimi fiyatlandırarak abonenin faturasını oluşturur. Görevli tedarik şirketleri veya hizmet alımı yapılan kişiler faturaların tahsilatından herhangi bir bedel talep edemez.Faturanızda sayacınızın ölçümleri ve fiyatlandırma ile ilgili birçok bilgi bulunur ve bu bilgilerin anlaşılır ve okunaklı olması gerekir.
- Faturanızdan kontrol edebileceğiniz önemli bilgiler:
- – Sayaca ait bilgiler: İlk ve son endeksler, okuma tarihleri, tüketilen elektrik miktarı
- – Enerji ve kapasite bilgileri
- – Fatura tutarını oluşturan elemanlar: Elektrik birim fiyatları, mevzuata göre uygulanan diğer bedeller, vergiler, yasal kesinti ve borçlar
- – Son ödeme tarihi
- – Enerji tüketim verileri: Son 1 yıllık elektrik tüketim miktarı, günlük enerji tüketim ortalaması
Sayaç değişikliği ve bakımı hakkında
Mevcut elektrik aboneliği bulunan tüketiciler için mekanik sayaçlarının değişimi zorunlu değildir. Buna karşın, 8.12.2000 tarihli 24254 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan Elektrik İç Tesisat Yönetmeliği uyarınca 08.12.2001 tarihinden sonra abone olan elektrik tüketicileri için sayaç değişikliği zorunludur. Yani yeni bağlantı talebinde bulunan ve yeni sayaç edinecek abonelere dijital elektrik sayacı kullanma şartı getirilmiştir.
- İşte mekanik elektrik sayacınızı dijital sayaçlar ile değiştirmeniz için nedenler:
- – Periyodik bakımda tamir edilemez ya da ayarlanamaz durumda olduğu ortaya çıkarsa
- – Yeni elektrik abonesi oluyorsa
- – Müşteri talebi doğrultusunda çok zamanlı tüketim ölçme özelliği isteniyorsa
- – Serbest Tüketici statüsü ile özel sözleşme yapmak ve indirimli fiyatlardan faydalanmak isteniyorsa